Kαστρο Κασσιώπης

Η πόλη της Κασσιώπης στις βορειοανατολικές ακτές της Κέρκυρας γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της κατά τα ρωμαϊκά κυρίως χρόνια και συνέχισε τη ζωή της μέχρι τα μέσα του 16ου αιώνα οπότε ερημώνεται από τις οθωμανικές επιδρομές. Το ομώνυμο κάστρο είναι ένα από τα τρία βυζαντινά κάστρα της Κέρκυρας που σώζονται έως σήμερα. Η στρατηγική του θέση, που του επέτρεπε τη φύλαξη του βόρειου στενού περάσματος, του προσέδιδε στρατηγική σημασία, πέραν της προστασίας των κατοίκων της περιοχής.

Η ίδρυσή του ανάγεται στους βυζαντινούς χρόνους (12ος -13ος αι). Το κάστρο άκμασε μέχρι το 1386 οπότε καταστρέφεται από τους Βενετσιάνους. Το κατείχαν οι Γενοβέζοι, οι οποίοι αρνούνταν να παραδοθούν. Μετά από παρατεταμένη πολιορκία, οι Βενετσιάνοι εκπόρθησαν το φρούριο και το αχρήστευσαν από φόβο μην ξαναπέσει σε εχθρικά χέρια. 

Επί ενετοκρατίας, φαίνεται ότι δεν δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στο φρούριο αυτό, παρότι είχε διαπιστωθεί η ανάγκη της επισκευής του για την αντιμετώπιση του εξ ανατολών επερχόμενου κινδύνου. Η Βενετία προτίμησε να κάνει συμπληρωματικά έργα σε οχυρώσεις που βρίσκονταν σε καλύτερη κατάσταση. Έτσι το κάστρο της Κασσώπης εγκαταλείπεται και ερημώνεται με τις οθωμανικές επιδρομές τον 16ο αιώνα.

Οι περιηγητές του 17ου αιώνα κάνουν λόγο πια για ένα εγκαταλελειμμένο κάστρο γεμάτο βάτα που εμφάνιζε μόνο τείχη και μερικούς κατεστραμμένους πύργους. Μια εύλογη περιγραφή της κατάστασης, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η καταστροφή που είχε υποστεί το κάστρο, επιτάθηκε από την αφαίρεση οικοδομικού υλικού για το χτίσιμο της περιτείχισης του παλαιού φρουρίου της  Κέρκυρας κατά τα έτη 1537-1558.

Το βυζαντινό αυτό κάστρο, έστω και πληγωμένο από τον ρου της ιστορίας και τη φθορά του χρόνου, κατάφερε να φτάσει μέχρι το σήμερα. Τα τελευταία χρόνια,  έγινε εκτεταμένη αναπαλαίωση σε κάποια τμήματά του.

Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο του κάστρου είναι η αναπαλαιωμένη κεντρική του πύλη η οποία πλαισιωνόταν από δύο διώροφους πύργους. Η κεντρική πύλη βρίσκεται σε εσοχή, σύμφωνα με τους κανόνες της πρώιμης οχυρωματικής τέχνης. Κατά μήκος των τεσσάρων πλευρών του κάστρου εναλλάσσονται ορθογώνιοι και ημικυκλικοί πύργοι, σε ερειπιώδη σήμερα κατάσταση. Οι περισσότεροι περιφερειακοί πύργοι είναι κενοί στο εσωτερικό, ενώ φέρουν ενδείξεις ότι αρχικά είχαν κι αυτοί δύο ορόφους. Η περίμετρος του κάστρου φτάνει σχεδόν στο 1,1 χλμ. Στο εσωτερικό του κάστρου δεν υπάρχει καμία κτιριακή εγκατάσταση.