Το κάστρο Κασνέτσι ή Καλιάς, βρίσκεται στην περιοχή των Φιλιατών Θεσπρωτίας, βόρεια του χωριού Μύλοι, σε έναν απότομο λόφο. Εκτιμάται ότι χτίστηκε κατά τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια. Το μικρό αυτό κάστρο κλήθηκε να ελέγχει τη πεδιάδα της Γιτάνης και την είσοδο προς την ενδοχώρα και έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός οχυρωματικού έργου. Ένα τείχος πάχους 2 μ. περιβάλλει τη σχετικά επίπεδη κορυφή του λόφου, ενώ το κάστρο ενισχύουν επτά ορθογώνιοι πύργοι.
Όπως και άλλα κάστρα, πύργοι και πυργόσπιτα της περιοχής, χτίστηκε για να ελέγχει την πεδιάδα της Γιτάνης και την είσοδο προς την ενδοχώρα. Δεσπόζει πάνω σε έναν λόφο βορειοδυτικά των Φιλιατών, στην κατεύθυνση προς Σαγιάδα, δεξιά του δρόμου. Το κάστρο έχει τείχος πάχους 2 περίπου μέτρων και έχει περίμετρο 360 μέτρα, τα οποία περικλείουν το οχυρωματικό έργο, που ενισχύεται με επτά συνολικά ορθογώνιους πύργους. Όπως και τα υπόλοιπα οχυρωματικά της περιοχής, όπως για παράδειγμα ο πύργος Ραγίου, διαθέτει τις υποδομές για να «αντέξει» σε πολιορκία: τα νερά της βροχής συλλέγονταν με «λούκι» ύψους περίπου μισού μέτρου, ενώ στο εσωτερικό σώζεται ακόμα η δεξαμενή μεγέθους 4.Χ2,5μ. στην οποία αποθηκευόταν το νερό της βροχής.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Σωτήρη Δάκαρη, το κάστρο «ήλεγχε από βορρά την πεδιάδα της Γκούμανης και τη διάβαση προς Πλαίσιο-Βουθρωτό». Ο ίδιος τοποθετεί τη θέση της κύριας πύλης στην ανατολική πλευρά του κάστρου.
Όσο για το όνομά του, ο καθηγητής φιλολογίας και γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Χαράλαμπος Συμεωνίδης θεωρεί ότι προέρχεται από το αλβανικό επώνυμο Kaznesi (ελληνικό επώνυμο Καζνέζης) που σημαίνει «τελάλης, αγγελιοφόρος». Το όνομα δικαιολογείται εάν το κάστρο λειτουργούσε ως παρατηρητήριο, κάτι που δεν αποκλείεται καθώς βλέπει όλη την περιοχή.
Video
Virtual Tour
